Wiemy, gdzie narodziła się Czarna Śmierć
22 czerwca 2022, 05:26Czarna Śmierć, największa pandemia w historii, trwała w latach 1346–1353. Wiemy, że wywołała ją bakteria Yersinia pestis, jednak jej źródła pozostają tajemnicą. Naukowcy z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka w Lipsku, Uniwersytetu w Tybindze oraz University of Stirling przebadali starożytne genomy Y. pestis i stwierdzili, że źródeł pandemii należy szukać w Azji Środkowej.
Orczysynek przyczyną menopauzy
17 września 2012, 14:07Menopauza pozwala samicom orek zajmować się dorosłymi synami. Biolodzy przez 36 lat obserwowali Orcinus orca u wybrzeży stanu Waszyngton i Kolumbii Brytyjskiej. Okazało się, że w przypadku samca w wieku powyżej 30 lat śmierć matki prawie 14-krotnie zwiększała ryzyko zgonu w kolejnym roku.
"Gdzie jest Nemo?" gorsze od "Pulp Fiction"?
17 grudnia 2014, 14:23Bajki dla dzieci są bardziej brutalne od filmów dla dorosłych. Prawdopodobieństwo, że ich główni bohaterowie zginą, jest ponad 2-krotnie większe.
Kogo i jak zabijają wulkany
9 października 2017, 10:15Około 10% ludzkiej populacji żyje w zagrażającej im odległości od wulkanu, a ponad 800 milionów osób mieszka w promieniu 100 kilometrów od aktywnego wulkanu. W latach 1500-2017 wulkany zabiły 278 000 osób. Średnio każdego roku z powodu ich działalności śmierć ponosiło zatem 540 osób. Ryzyko związane z aktywnością wulkaniczną jest zróżnicowane.
Propeptyd oksydazy lizynowej: nowy cel w walce z retinopatią cukrzycową
20 września 2019, 11:58Specjaliści podkreślają, że u ok. 1:3 diabetyków wystąpi retinopatia cukrzycowa (DR), powikłanie cukrzycy prowadzące niekiedy do ślepoty. Ostatnio Amerykanie odkryli, że wysokie stężenia glukozy zwiększają poziom prekursora enzymatycznego - propeptydu oksydazy lizynowej (ang. lysyl oxidase propeptide, LOX-PP) - który sprzyja śmierci komórkowej. Niewykluczone więc, że w przyszłości będzie się dało leczyć retinopatię, obierając na cel LOX-PP bądź jego metabolity.
Tajemniczy obiekt w układzie podwójnym może być czymś, czego astronomowie szukali od dawna
19 stycznia 2024, 13:01W gromadzie kulistej NGC 1851 astronomowie zauważyli niespotykany układ podwójny, którego natury nie potrafią wyjaśnić. Przynajmniej jeden jego elementów jest prawdopodobnie pozostałością – chociaż nie bezpośrednio – masywnej gwiazdy, która zakończyła życie jako supernowa. Naukowcy przyjrzeli się nietypowemu układowi za pomocą radioteleskopu MeerKAT z Południowej Afryki i detektorów którymi dysponuje Instytut Radioastronomii im. Maxa Plancka. Odkryli słabe impulsy, dzięki którym odkryli naturę jednego z obiektów układu.
Tajemnicze światło
20 listopada 2014, 12:08Międzynarodowy zespół ekspertów odkrył niezwykłe źródło światła znajdujące się w odległości 90 milionów lat świetlnych od Ziemi. Niewykluczone, że zaobserwowany obiekt to supermasywna czarna dziura, która została wyrzucona z własnej galaktyki po tym, jak połączyła się z inną czarną dziurą. Zjawisko takie opisywaliśmy już poprzednio.
Znamy masę najcięższego układu podwójnego czarnych dziur
4 marca 2024, 10:12Dzięki archiwalnym danym z teleskopu Gemini North astronomom udało się określić masę najcięższej ze znanych par czarnych dziur. Połączenie się supermasywnych czarnych dziur (SMBH) to zjawisko przewidywane teoretycznie, ale nigdy nie zaobserwowane. Badania wspomnianych czarnych dziur – jedynej pary, którą udało się zobrazować tak dokładnie, że widać obie czarne dziury – pozwolą na opisanie, dlaczego do łączenia się SMBH dochodzi tak rzadko.
Można wykryć promieniowanie gamma ze zderzeń WIMP-ów?
24 czerwca 2015, 12:31Symulacje przeprowadzone przez NASA sugerują, że cząstki ciemnej materii zderzające się w warunkach ekstremalnej grawitacji czarnej dziury mogą emitować silne, potencjalnie możliwe do zaobserwowania promieniowanie gamma. Jeśli udałoby się wykryć to promieniowanie, naukowcy zyskaliby nowe narzędzie do badania zarówno czarnych dziur jak i natury ciemnej materii.
Niezwykły sygnał z kosmosu. Kompaktowy obiekt z „luki masy” zderzył się z gwiazdą neutronową
19 kwietnia 2024, 11:57Caltech poinformował właśnie, że przed rokiem wykrywacze fal grawitacyjnych zarejestrowały sygnał GW230529 pochodzący ze zderzenia dwóch obiektów. Jednym była prawdopodobnie gwiazda neutronowa. Drugim zaś, znacznie bardziej interesującym naukowców, prawdopodobnie czarna dziura o masie 2,5–4,5 masy Słońca. Sygnał jest dlatego tak intrygujący, że masa tego drugiego obiektu mieści się w zakresie luki masy pomiędzy gwiazdami neutronowymi a czarnymi dziurami.
